Jak czytać etykiety win? Praktyczny poradnik
Odczytanie tajemniczych napisów na butelce, czyli jak czytać etykiety win – to wyjątkowa umiejętność, dzięki której być może odróżnimy rześkie, młode wino od dojrzałego, beczkowego. Zasadniczo z etykiety możemy wyczytać informacje takie jak: kraj, region pochodzenia, apelacja, szczep, ilość alkoholu, poziom wytrawności.
Te elementy stanowią wskazówki odnośnie do jakości i oczekiwanych aromatów. Poprawne zinterpretowanie tych informacji pozwoli nam trafić w gusta, np. w poszukiwaniu młodego, lekkiego i owocowego wina trafionym wyborem będzie Beaujolais Nouveau, a w przypadku ciężkiego i tanicznego – Rioja Gran Reserva. Informacja o producencie lub nazwa własna wina zazwyczaj umieszczona jest na górnej lub centralnej części etykiety. To dość obszerna informacja, choć na początku przygody z winem może wydawać się mało przydatna. Zrozumienie renomy producentów staje się ważniejsze w miarę nabierania doświadczenia. Choć znane nazwy, takie jak Rothschild, Petrus czy Sassicaia, gwarantują jakość, często są poza zasięgiem budżetu przeciętnego konsumenta. Istnieje jednak wiele innych wyjątkowych winnic lub producentów wina, którzy oferują naprawdę wiele i to za przystępną cenę.
Kolejną informację, którą możemy wyczytać z etykiety jest rocznik wina. Datę ustala moment zbioru winogron. Aktualnie większość dostępnych wina w Europie pochodzi z rocznika 2022 i możemy stwierdzić, że jest to młode wino, cechujące się przeważnie bardziej świeżymi aromatami, często o charakterze kwiatowym i owocowym, w odróżnieniu od na przykład białego wina starzonego przez 3 lata czy czerwonego przez 5 lat, które wyróżniają się aromatami dojrzałych i suszonych owoców. Każde wino ma swój potencjał do starzenia,
na który wpływa wiele czynników: jakość i dojrzałość gron, korzystny rocznik (warunki pogodowe podczas wzrostu roślin), proces dojrzewania wina w beczce lub butelce, odpowiednia kwasowość, taniny i ekstrakt.
Wiedza na temat użytego szczepu winogron do produkcji konkretnego wina naprowadzi nas na charakterystyczne dla danego szczepu aromaty i nuty zapachowe, których możemy spodziewać się w danym winie. Mimo że na końcowy smak wpływa szereg różnych czynników jak szerokość geograficzna czy sposób produkcji – co do zasady w winie ze szczepu Pinot Noir znajdziemy aromaty truskawek i wiśni, a w Primitivo najpewniej śliwek i rozgotowanych konfitur w połączeniu z nutami czekolady. Zazwyczaj wina pochodzące z tzw. Nowego Świata, czyli spoza Europy posiadają na etykiecie informację dot. użytego szczepu. Niestety nie każda etykieta zdradza z jakiej odmiany winogron wyprodukowano wino. Winiarze we Francji, z wyjątkiem Alzacji, wychodzą z założenia, że prawdziwy
entuzjasta wina powinien wiedzieć, że w regionie Bordeaux używa się szczepów Cabernet Sauvignon i Merlot, w regionie Chablis – szczepu Chardonnay, a w regionie Dolina Rodanu najczęściej Grenache, Syrah, Mourvedre. W tym przypadku sprawdzi się znajomość apelacji tzn. w winach europejskich z informacji o miejscu pochodzenia dedukujemy jakie szczepy zostały użyte do produkcji wina, jednak, aby taką informację zdobyć niezbędna jest specjalistyczna wiedza na temat apelacji winiarskich.
Kolejnym elementem widocznym na etykiecie wina jest informacja o apelacji z jakiej pochodzi dane wino. Termin ten określa wyznaczony obszar, na którym winorośl jest uprawiana, a czasami narzuca również sposób produkcji i charakter wina. Za pojęciem “apelacja” kryje się czasami określony przepis na wino, takie jak użyte odmiany winogron, okres dojrzewania wina w beczkach, akceptowalna ilość alkoholu czy minimalny wiek winorośli. Tak, wszystkie te aspekty mogą być uregulowane w ramach danej apelacji. Aby producent mógł umieścić na etykiecie nazwę apelacji, na przykład “Chianti Classico DOCG” z ilustracją czarnego koguta, winogrona muszą dojrzewać na wzgórzach pomiędzy Florencją a Sieną, przy udziale szczepu Sangiovese w ilości co najmniej 80%, oraz dojrzewać przez co najmniej rok w beczkach lub butelkach przed wprowadzeniem do sprzedaży. W większości krajów istnieje kilka poziomów apelacji, począwszy od najniższego, obejmującego regionalne wino bez ściśle narzuconego sposobu produkcji (np. “vin de pays” we Francji lub “IGT” we Włoszech). Następnie obszar uprawy winorośli zawęża się do mniejszych rejonów i wprowadzane są specyficzne reguły produkcji, takie jak AOC we Francji, czy DOC i DOCG we Włoszech. Nazwa apelacji często czerpie z nazwy miejscowości lub regionu, z którego pochodzi, jak “Vouvray AOC”, „Rioja DOC” czy “Barolo DOCG”.
Z etykiety wyczytamy również informację dot. zawartości alkoholu, którego zakres w przypadku wina niewzmacnianego wynosi zazwyczaj od 6% do 16%. Siła alkoholu ma wpływ na strukturę wina. Wino o wyższych poziomach alkoholu cechuje się pełniejszym ciałem, natomiast wino o niższej zawartości alkoholu jest lekkie i delikatne w smaku. Wina o wyższej mocy często pochodzą z regionów o bardzo ciepłym klimacie, gdzie intensywne promienie słoneczne i ciepło przyczyniają się do wyższej zawartości cukru w winogronach.
Jak widzimy, mimo że z etykiety wina wyczytać można sporo informacji, niejednokrotnie, aby te informacje zrozumieć niezbędna jest chociaż podstawowa wiedza w temacie win. Nie jest to tak prosta sprawa jak z pozoru mogłoby się wydawać. W sklepie online nie musisz już rozkładać na czynniki pierwsze każdej etykiety – struktura sklepu z winem online niezwykle ułatwia proces dokonywania świadomych zakupów. Poprzez system różnych kategorii, nasi eksperci skategoryzowali setki win, w taki sposób, aby maksymalnie ułatwić i przyspieszyć dokonywanie udanych zakupów wszystkim zainteresowanym. Co więcej opisy produktów, które znajdziesz przy każdym z win rozwikłują za Ciebie zawiłość etykiet – dowiesz się z nich skąd dane wino pochodzi, jaki jest poziom jego słodyczy bądź
wytrawności, z jakich szczepów został wyprodukowany, jak również znajdziesz sugestie z czym najlepiej Ci zasmakuje.
Co oznaczają określenia „wino wytrawne”, „półwytrawne”, „wino półsłodkie” czy „wino słodkie”? Jak wyczytać z etykiety informację dot. stopnia wytrawności względnie słodyczy danego wina?
Wino jest wytrawne, kiedy w trakcie fermentacji niemal cały cukier zawarty w moszczu zamienił się na alkohol. Tak zwanego cukru resztkowego, którego nie udało się przefermentować, może być w winie wytrawnym maksymalnie 10 gramów na litr i w praktyce jest on niewyczuwalny. W przypadku win słodkich, minimalna ilość cukru wynosi 30 gramów. Wina, które zawierają od 10 do 30 gramów cukru na litr, klasyfikuje się jako „półwytrawne” i “półsłodkie”. Różnica między winem półsłodkim a “półwytrawnym” jest zazwyczaj oczywista: wina półsłodkie zawierają nieco więcej pozostałego cukru, podczas gdy wina półwytrawne są nieco mniej słodkie. Dlatego na etykietach umieszcza się określenia takie jak “półwytrawne” lub “półsłodkie” (lub odpowiedniki w innych językach, takie jak “demi sec” i “demi doux” po francusku lub “semi dry” i “semi sweet” po angielsku) – aby pomóc klientom ocenić poziom słodyczy lub wytrawności. Niemniej jednak, ostateczna percepcja zależy od naszych osobistych odczuć, a nawet wino uważane za wytrawne może wydawać się czasem nieco słodkie. Przykładowo, picie wina wytrawnego może ujawnić nuty słodkości, co może wynikać z późnych zbiorów (dojrzałych gron) lub procesu starzenia w beczce, który nadaje winu smak przypominający karmel czy wanilię.
A jak jest w przypadku win musujących? Co oznacza napis na butelce „extra dry” lub „extra brut”? Jak czytać /etykiety win musujących, jeżeli chcemy z niej dowiedzieć się jaki jest poziom słodyczy? Najbardziej wytrawne są wina musujące z oznaczeniem „brut nature” lub „brut zero”, które zawierają od 0 do 3 gramów cukru na litr. Do bardzo wytrawnych zaliczają się także wina musujące „extra brut”. W ich przypadku poziom cukru wynosi od 0 do 6 gramów na litr. Nieco więcej cukru zawierają wina musujące z kategorii „brut” – od 0 do 12 gramów na litr. Nadal są wytrawne, mają jednak nieco mniej surowy charakter. Bardziej owocowe i łatwiejsze w odbiorze są wina musujące „extra dry”. Zawierają od 12 do 17 gramów cukru na litr. Pewną słodycz można już z kolei wyczuć w winach musujących z oznaczeniem „dry” – to jedno z najbardziej mylących określeń na etykietach szampanów czy Prosecco. Wina musujące z kategorii „dry” zawierają od 17 do 32 gramów na litr. Do dwóch ostatnich kategorii zaliczają się słodkie wina musujące. Oznaczenie “demi-sec” informuje, że wino musujące zawiera od 32 do 50 gramów w litrze. Z kolei kategorią najsłodszych win musujących jest „doux”. W ich przypadku poziom cukru wynosi co najmniej 50 gramów na litr.
Jak widzimy, mimo że z etykiety wina wyczytać można sporo informacji, niejednokrotnie, aby te informacje zrozumieć niezbędna jest chociaż podstawowa wiedza w temacie win. Nie jest to tak prosta sprawa jak z pozoru mogłoby się
wydawać. W sklepie online nie musisz już rozkładać na czynniki
pierwsze każdej etykiety – struktura sklepu z winem online niezwykle ułatwia proces dokonywania świadomych zakupów. Poprzez system różnych kategorii, nasi eksperci skategoryzowali setki win, w taki sposób, aby maksymalnie ułatwić i przyspieszyć dokonywanie udanych zakupów wszystkim zainteresowanym. Co więcej opisy produktów, które znajdziesz przy każdym z win rozwikłują za Ciebie zawiłość etykiet – dowiesz się z nich
skąd dane wino pochodzi, jaki jest poziom jego słodyczy bądź
wytrawności, z jakich szczepów został wyprodukowany, jak również znajdziesz sugestie z czym najlepiej Ci zasmakuje.
